Россиянын президенти Владимир Путиндин Кыргызстанга жасаган мамлекеттик сапары эки тараптуу мамилелерди өнүктүрүүдөгү маанилүү окуя болду. Бул тууралуу «Кабар» агенттигине серепчи Токтобек Рыскулов билдирди.
Анын айтымында, сапардын мындай форматы дипломатиялык өз ара аракеттенүүнүн эң жогорку формасы болуп саналат жана президенттик ыйгарым укуктардын бир мөөнөтүндө бир гана жолу ишке ашат. Бул Бишкек менен Москванын ортосундагы стратегиялык өнөктөштүктүн мүнөзүн баса белгилейт.
Эксперттин маалыматы боюнча, сапар кызматташтыкты экономикадан жана миграциялык саясаттан тартып, коргонуу, билим берүү жана евразиялык интеграция маселелерине чейинки кеңири чөйрөнү камтып, кызматташтыкты жаңы деңгээлге чыгарууга мүмкүнчүлүк берет.
«Сүйлөшүүлөрдүн негизги багыттарынын бири экономикалык кызматташтык болот. Инвестициялык долбоорлорду кеңейтүүгө, өнөр жай кооперациясын өнүктүрүүгө жана логистиканы өркүндөтүүгө багытталган жаңы документтерге кол коюлушу күтүлүүдө.
Евразия экономикалык биримдигинин (ЕАЭБ) алкагындагы ишке өзгөчө көңүл бурулат. Акыркы жылдары Кыргызстан товарларды жана транспорт агымдарын жылдыруудагы тоскоолдуктар жөнүндө маселени бир нече жолу көтөргөн. Мамлекеттик сапар бул маселелерди мамлекет башчыларынын деңгээлине алып чыгууга мүмкүндүк берет, бул болсо системдүү чечимдерди табууга жол ачат», — деди Рыскулов.
Саясат таануучу аталган сапардын алкагында миграциялык саясатты жана Россияда иштеген кыргызстандыктардын кызыкчылыктарын коргоону объективдүү жана жакшылап карап чыгуу зарыл деп эсептейт.
Токтобек Рыскулов миграциялык саясатты президенттердин деңгээлинде талкуулоо айрым процедураларды жеңилдетүүгө жана мигранттардын укуктук жактан корголушун жогорулатууга багытталган конкреттүү макулдашууларга үмүт берет деп эсептейт.
«Ошондой эле сүйлөшүүлөрдүн жүрүшүндө ЖККУнун алкагындагы өз ара аракеттенүүнү бекемдөө каралат. Эл аралык чыңалуунун күчөшүнүн фонунда сүйлөшүүлөрдүн олуттуу бөлүгү коопсуздук маселелерине арналат. Жамааттык коопсуздук келишим уюмунун ишмердүүлүгү, аны реформалоонун келечеги, ошондой эле мамлекеттердин коркунучтарга жооп кайтаруу жаатындагы координациясы көңүл борборунда болот.
Кыргызстандын өкүлүнүн ЖККУнун башкы катчысы кызматына дайындалышы өзгөчө мааниге ээ. Бул чечимдерди кабыл алуу процесстеринде Кыргызстандын ролун күчөтөт жана уюмдун түзүмүн модернизациялоо боюнча сунуштарды киргизүү мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтет», — деп белгиледи ал.
Ошондой эле эксперт сапар билим берүү жана маданият жаатындагы өз ара аракеттенүүнү жана гуманитардык диалогду бекемдей турганын баса белгиледи. Акыркы жылдары билим берүү, илим жана маданият жаатындагы кызматташтык кыйла жакшырды. Биргелешкен университеттик программалар ишке ашырылып, студенттер менен алмашуу өсүүдө, тарыхый изилдөөлөр боюнча жалпы долбоорлор жүргүзүлүүдө.
«Мамлекеттик сапардын жыйынтыгында билим берүү квоталарын кеңейтүү, жаңы илимий-билим берүү демилгелерин ишке киргизүү жана эки тараптуу маданий өз ара аракеттенүүнү кеңейтүү күтүлүүдө. ЖККУнун жыйынында эки тараптуу күн тартибинен тышкары ЕАЭБ, КМШ жана ШКУ алкагында интеграциялык процесстерди өнүктүрүү маселелери да талкууланат. Евразиялык түзүмдөрдүн натыйжалуулугу саясий чечимдерди талап кылат жана азыркы сапар бул позицияларды координациялоо үчүн ылайыктуу аянтча болуп саналат», — дейт ал.
Токтобек Рыскулов мамлекеттик сапар Кыргызстанга өзүнүн артыкчылыктарын түз белгилөөгө жана бир катар сезимтал багыттар боюнча колдоо алууга мүмкүнчүлүк берерин баса белгиледи. Өз кезегинде Россия эл аралык кырдаалдын өзгөрүшүнүн шартында Кыргызстан менен узак мөөнөттүү стратегиялык өнөктөштүккө умтулуусун ырастайт.
«Сапардын жыйынтыгы союздаштык мамилелерди бекемдөөдө, экономикалык кызматташтыкты кеңейтүүдө жана Кыргызстандын аймактык интеграциялык процесстердеги ролун жогорулатууда маанилүү кадам болуп калат деп күтүлүүдө», — деп сөзүн жыйынтыктады серепчи.
