Чиа уругу деген эмне?
Чиа уругу — Salvia hispanica деп аталган өсүмдүктөн келген кичинекей кара же ак уруктар. Бул өсүмдүк Борбордук жана Түштүк Америкадан келет, аны Колумбияга чейинки цивилизациялар — ацтектер жана майялар жогору баалашкан. Алар бул үрөндөрдүн баалуулугун эң сонун түшүнүп, узакка созулган жортуулдарда жана аскердик жүрүштөрдө негизги азык катары колдонушкан.
Чиа уруктарынын организмге пайдасы
Чиа уруктары аш болумдуу заттарга бай. Алардын курамында клетчатка, белок, майлар, анын ичинде омега-3 май кислоталары, антиоксиданттар, кальций, магний, марганец жана фосфор бар. Ошондой эле аларда цинк, В3 витамини (ниацин), калий, В1 витамини (тиамин) жана В2 витамини жетиштүү.
Чиа уруктарын үзгүлтүксүз керектөө жүрөктүн ден соолугун чыңдоого, тамак сиңирүүнү жакшыртууга, салмакты көзөмөлдөөгө, сөөктөрдү бекемдөөгө жана иммундук коргонууну бекемдөөгө жардам берет
Жүрөк-кан тамыр оорусунун рискин азайтат
Чиа уруктары омега-3 май кислоталарына бай, алар триглицериддерди жана холестеринди азайтууга жардам берет, бул жүрөк ооруларынын рискин азайтат.
Тамак синирүүнү нормалдаштырат
Жогорку клетчатка ичегилердин иштешин жакшыртат жана ич катуунун алдын алат.
Салмакты көзөмөлдөйт
Суюктуктун таасири астында чиа уруктары гель сымал массаны түзөт, ал көлөмү кеңейет жана табитти азайтууга жардам берген токтук сезимин пайда кылат.
Сөөк ооруларын алдын алуу. Чиа уруктары кальций, магний жана фосфорго бай, ал скелет системасын бекемдөөгө жардам берет жана остеопороздун алдын алат.
Антиоксиданттык коргоо
Чиа уруктарында табылган антиоксиданттар клеткаларды эркин радикалдардын зыянынан коргоп, өнөкөт оорулардын рискин азайтат.
Кандагы канттын деңгээлин көзөмөлдөө
Чиа уруктары кандагы канттын деңгээлин турукташтырган углеводдордун сиңүүсүн жайлатат. Бул кант диабети менен ооруган адамдар үчүн өзгөчө пайдалуу.
Аялдар үчүн пайдасы
Чиа уруктарындагы омега-3 жана антиоксиданттар аялдардын гормоналдык балансын, айрыкча менопауза учурунда, ошондой эле сөөк ткандарын бекемдөөгө жардам берет.
Эркектер үчүн пайдасы
Протеиндин жана омега-3 май кислоталарынын жогорку курамынын аркасында чиа уруктары булчуң массасын сактоого, машыгуудан кийин калыбына келтирүүнү тездетүүгө, ошондой эле жүрөк-кан тамыр системасын чыңдоого жардам берет.
Балдар үчүн жеңилдиктер
Чиа уруктары балдардын сөөк системасынын өсүшүнө жана өнүгүшүнө көмөктөшүүчү кальций жана фосфор сыяктуу керектүү микроэлементтерди камтыйт.
Чиа уругун кантип жана канча көлөмдөгү ичүү керек?
Чоңдор үчүн сунушталган суткалык доза 15-20 грамм (1-1,5 аш кашык). Уруктарды салат, йогурт же смузилерге кошууга болот. Эң маанилүүсү ченемин сактоо керек, анткени ашыкча колдону клетчатка сиңирүү системасында ыңгайсыздыкты жаратышы мүмкүн.
Чиа уругун күн сайын колдонсоңуз, денеңизде эмне болот?
Чиа уруктарын үзгүлтүксүз колдонуу тамак сиңирүүнү нормалдаштырууга, холестериндин жана кандагы канттын деңгээлин турукташтырууга жана энергияны сактоого жардам берет. Бирок ашказан-ичеги трактына ашыкча стресс болбош үчүн сунушталган өлчөмүн сактоо маанилүү.
Каршы көрсөтмөлөр
Чиа уруктары жаңгактарга жана уруктарга аллергиясы бар адамдар үчүн ылайыктуу эмес. Ошондой эле, тамак сиңирүү оорулары менен ооруган адамдарда шишик жана диареяга алып келиши мүмкүн.
Чиа уруктарына аллергия
Чиага аллергия сейрек кездешет, бирок коркунучту толугу менен жокко чыгарууга болбойт. Төмөнкү белгилер аллергиялык реакцияны көрсөтүшү мүмкүн: кычышуу, шишик, дем алуунун кыйындашы. Мындай белгилер пайда болсо, дароо доктурга кайрылышыныз керек.
