Президент Садыр Жапаров «Кабар» агенттигине берген кезектеги маегинде Кумтөр кенинде алтындын запасы дагы 40–50 жылга жетээрин билдирди. Ал эми 2020-жылы “алтын калбай калды” деп айткан сөзүн түшүндүрүп, ал кезде чет элдик компания алтынды чыгарып кетпеши үчүн жана шайлоо алдындагы кырдаалды жөнгө салуу максатын көздөгөнүн айтты.
— Саламатсызбы Садыр Нургожоевич, кечээ жакында Сиз Кумтөргө барып, ал жакта кендин иштөөсү кеминде 40-50 жылга созуларын билдирдиңиз.
Бул албетте көпчүлүктү кубантты. Бизди кызыктырганы, “2020-жылы Сиз Кумтөрдө алтындын запасы калбай деле калды, аны улутташтыруунун зарылдыгы деле жок” дедиңиз эле.
Эми болсо жарым кылымга чейин иштетсек болот деп атасыз. Ошол кезде кен жайда алтындын кору калбай баратат деген маалымат болду беле?
— Жок андай маалымат болгон эмес. Кен жайда 40-50 жылга жетээрлик алтын бар экенин мен 2012-жылы эле парламентте олтуруп айткам. Себеби ошол жылы комиссиянын башында туруп баарын текшерип келип, Кумтөрдү улутташтыруу маселесин көтөргөм. Тилекке каршы, камалып кеттим. Ал эми 2020-жылы «Кумтөрдө алтын калбай калды, аны улутташтыруунун зарылдыгы деле жок» дегеним жөн гана тактика болчу. Албетте, мен үчүн ошол мезгил абдан оор учур болду. Алдыда шайлоо турат эле. Мурда «Кумтөрдү алышыбыз керек» деп түрмөгө түшүп, анан түрмөдөн чыгып шайлоого бара жатып ушул сөздү айтыш бул деген — 15-20 пайыз добушту жоготуу дегендик. Айла жок бирок айттым.
Биринчиден, шайлоого жетпей калышым мүмкүн эле.
Экинчиден, эгер мен ошол учурда «Кумтөрдү алабыз« дегенимде анда чет өлкөлүктөр баарын ташып чыгып кетип, Кумтөр токтоп калмак. Баарын талкалап кетишмек. Ансыз деле алаарыбызга бир апта калганда аларга маалымат жетип калып электрондук башкаруу системасын талкалап кетишти. 2-3 айдан кийин араң кайра калыбына келтирдик. Кумтөрдү алыш сынчылар айткандай, оңой иш эмес эле. Убакыт керек болчу. Баарын өз орду менен, мыйзамдарды, процедураларды сактоо менен алышыбыз керек эле. Биз ошонун баарын тымызын алты айдын ичинде жасап бүтүп, анан акыр аягында алып койдук. Мына эми азыр элдин керегине жарап жатат. Дагы 40-50 жыл жарайт.
Маектешкен Кыргыз улуттук «Кабар» маалымат агенттигинин директору Медербек Шерметалиев
